كل ما تريد معرفته عن الباراسيتامول 😉👌

النهارده موضوعنا هيكون عن الكحة 🗣
مبدأيا كده لازم نكون عارفين إن الكحة دى حاجة كويسة جسمنا بيعملها عشان يحمينا لو فيه عدوى فى الجهاز التنفسى فتلاقى نفسك حاسس بزغزغة و إلتهاب (irritation) كده ناحية صدرك فتكح
طبعا كمان لازم نكون عارفين إن الكحة نوعين إما ناشفة (dry / non productive) أو ببلغم (wet / productive) و أكيد كل نوع فيهم ليه أدوية معينة بتعالجه زى مثلا فى حالة لو كانت الكحة ناشفة بنديله مهدئات سعال عشان تقلل الزغزغة اللى بتخليك تكح لكن لو كانت ببلغم هنديله مذيبات أو طاردات للبلغم 
يلا بينا نشرح نوع نوع فيهم 😊👌

✴ ال antitussives (مهدئات السعال) :

و المجموعة دى زى ما قولنا إنها هتعالج الكحة  الناشفة عن طريق إنها هتمنع الزغزغة اللى بتحصل إما فى الجهاز التنفسى علطول و ساعتها بنسميها peripheral acting يإما توقفها عن طريق المركز المسئول عن الكحة فى المخ و ساعتها بنسميها central acting يإما هتشتغل بالطريقتين peripheral & central acting 

١) ال peripheral acting antitussives دول زى :

• استنشاق بخار الميه السخن (steam inhalation) و ده بيعمل طبقة رفيعة كده من الميه على الجهاز التنفسى فيمنع الزغزغة (irritation)

و ساعات تلاقى الناس بتجيب من عند العطار مادة تعمل ريحة كويسة للميه و كمان يكون ليها تأثير علاجى زى زيت النعناع (peppermint) ، زيت الكافور (camphor) ، زيت اليوكاليبتس (eucalyptus) ، صمغ الجاوى (benzoin tincture)

و طبعا الطريقة دى تعتبر من أأمن الطرق و أسهلهم فى علاج الكحة الناشفة

أمثلة عليهم :

Vapozol inhalation (peppermint + camphor + eucalyptus + benzoin tincture) 

Vaporub ointment (peppermint + camphor + eucalyptus) و ده كان بيتدهن مرة على منطقة الصدر و الرقبة قبل النوم 

بس حاليا الحاجات دى مبقتش موجودة بسبب إنهم لقوا إن زيت الكافور اللى فيهم بيعمل مشاكل زى حرقان فى منطقة البوق و المرئ و ترجيع و تشنجات ممكن تؤدى للوفاة لو كان طفل أقل من سنتين 

• المخدر الموضعى (local anesthetic) و دول هيخدروا مجرى الجهاز التنفسى فيمنعوا الزغزغزة (irritation) فيهدوا الكحة زى benzonatate و ده مشتق من ال procaine

بس خلى بالك ✋

❌ بلاش تديه للحوامل عشان لسه مافيش دراسات كفاية عليه بتقول إنه بيعمل تشوه للأجنة (teratogenic) ولا لأ 

❌كمان بلاش تديه للأطفال تحت سن ١٠ سنين عشان لقوا إنه ممكن يعملهم تشنجات (convulsions) 😥✋

أمثلة عليهم :

Bronchofree capsule 

• الملطفات (demulcents) و دول بيلطفوا مجرى الجهاز التنفسى فيهدوا الكحة زى أقراص الإستحلاب strepsils , pectol

٢) ال central acting antitussives دول زى :

ال codeine و ده أخو ال morphine بيعمل إدمان بس أقل منه ده غير كمان إنهم لقوه بيعمل تثبيط للجهاز التنفسى (respiratory depression) و تعود (dependance) و إمساك (constipation)

طبعا لما لقوه بيعمل كده راحوا عملوا شوية تعديلات فيه لحد ما وصلوا منه لمواد مش بتعمل الأثار الجانبية دى زى 

ال pholcodine اللى فى cyrinol syrup

ال dextromethorphan اللى فى codiphan/tussivan/tussilar/tusskan/codilar syrup

ال noscapine اللى فى tusscapine syrup

و مع ذلك بردو لقوا إن كتر إستخدامهم لو زادت الجرعة عن الحد لقوهم بيعملوا هلاوس (hallucination) و تعدل المزاج (euphoria) و تلاقى الناس اتعودت إنها تاخدهم أكتر و أكتر يعنى حصل تعود (dependance) و عشان كده تلاقى الأدوية دى بتضرب عشان بتعملهم دماغ  😉

• ال cloperastine اللى فى notussil syrup

• ال pentoxyverine اللى فى cabella syrup

• ال oxomemazine اللى فى oplex , ultrasolv 

٣) ال peripheral & central acting دول زى : 

ال butamirate اللى فى sinecod

ال pipazethate اللى فى selgon 

✴ ال mucolytics (مذيب للبلغم) :

و المجموعة دى زى ما قولنا إنها هتعالج الكحة اللى ببلغم عن طريق إنها بتدوب المخاط (mucous) و تفتته و تقلل لزوجته بس لقوها إنها كمان هتدوب و تفتت المخاط اللى فى المعدة بالتالى هتعمل إلتهاب فيها عشان كده المجموعة دى ممنوعة لمرضى القرح و يفضل إنك تاخدها بعد الأكل عشان تحمى المخاط اللى فى المعدة على قد ما تقدر 😉👌

أمثلة عليهم :

ال bromhexine اللى فى bisolvon/all-vent 

ال ambroxol و ده بيطلع من ال bromhexine و موجود فى mucosolvan/brochopro

 ال acetylcysteine بس ده ممنوع للمرضى اللى عندهم أزمة فى الصدر (asthma) عشان بيعمل ضيق فى التنفس (bronchospasm) و ده فيه منه فوار بإسمه acetylcistein بتركيز 200mg بيطلع OTC يعنى الصيدلى ينفع هو اللى يطلعه عادى و بيتاخد تلت مرات يوميا و تركيز 600mg بيطلع POM يعنى لازم دكتور هو اللى يكتبه فى الروشتة و بيتاخد مرتين يوميا 

و مننساش طبعا إن ماده ال acetylcysteine دى هى الترياق (antidote) فى حالة التسمم بالباراسيتامول (paracetamol toxicity) 😉👌

ال carbocysteine و ده أحسن من ال acetylcysteine فى إنه مش بيعمل ضيق فى النفس بالتالى هيكون عادى تستخدمه مرضى الأزمة و موجود فى mucosol

ال erdosteine اللى فى mucotec capsule موجود بتركيز 150mg أو 300mg و جرعته بتكون 300mg مرتين يوميا   

المجموعة دى ساعات تلاقيها مكتوبة للرجالة اللى عندهم عقم و ده بيكون بسبب إنها بتقلل من لزوجة الحيوانات المنوية فتخليها قادرة على الحركة فتحسن من عملية الإنجاب عشان كده متستغربش لو لقيت روشتة ذكورة مكتوب فيها دوا مذيب للبلغم 😉👌

✴ ال expectorants (طارد للبلغم) : 

و المجموعة دى زى ما قولنا بردو إنها هتعالج الكحة اللى ببلغم من خلال إنها بتطرده عن طريق إنها بتزود كمية المية اللى فى المخاط فى الرئة 

ايه ده لحظة واحده ليه أصلا هتزوده و احنا مش عايزينه اصلا 🤔 ؟!

هقولك عشان لما هيزيد هيسد قنوات الهوا فيخليك عايز تكح و من ضغط الهوا وانت بتكح تلاقى البلغم طلع كله كتلة واحدة عشان كده المجموعة الدكاترة مش بتفضل إن المريض ياخدها بليل عشان ميفضلش يكح و هو نايم فميعرفش ينام 😉

كمان المجموعة دى بتعمل إضطرابات فى الجهاز الهضمى زى الشعور بالترجيع (nausea) و الترجيع (vomiting) عشان كده يفضل تاخدهم بعد الأكل 👌

أمثلة عليهم :

 ال Guaifenesin اللى فى oplex/all-vent/tusskan syrup

ال Ammonium chloride اللى فى avipect syrup

ال potassium iodide و ده غير إنه بيشتغل طارد للبلغم بتلاقيه كمان بيشتغل كمذيب عن طريق إنه بيحفز إنزيمات إسمها proteolytic enzymes اللى فى المخاط إنها تكسر المخاط و تفتته وبيخرج من الجزء العلوى من الجسم بس لازم و هو خارج يعملنا شوية مشاكل 😥 و هى إنه مثلا لو خرج من البوق تلاقيه بيعمل طعم معدنى و لو خرج من الغدد اللعابية أو المناخير أو العين بيعملهم حرقان 

ال sodium benzoate اللى فى oplex syrup

العرق سوس (liqourice) و ده لقوا إنه بيعمل cortisone like effect يعنى بيشتغل زى الكورتيزون فيحبس مية و أملاح فى الجسم عشان كده العرقسوس بلاش تستخدمه مرضى الضغط العالى ، كمان فيه دراسات بتقول إنه بيعلى نسبة السكر فى الدم و فيه دراسات تانية بتقول لا مش بيعليه فأحنا من الأحسن نبعده عن مريض السكر

نبات الإيبيكاك (ipecac)

💡 ملحوظة رقم ١ : 

فيه ادوية تنفع للكحة الناشفة و اللى ببلغم 

أمثلة عليهم :

- مادة ال oxeladine اللى فى neo-bronchophane syrup بس اتسحت من زمان من بعض الدول زى أمريكا و كندا و بريطانيا عشان لقوا إنه بيسبب cancer 

- أدوية  الأعشاب زى :

ورق التيليو (tilia) و الجوافة (guava) اللى فى guava syrup

 

ورق اللبلاب (ivy) اللى فى ivypront , ivyrospan , rotahelex syrup

نبات الزعتر (thyme) و البريميولا (primula) اللى فى bronchicum elixir 

و معلومة هنا مهمة إن كلمة elixir دى معناها إن الدوا مافيهوش سكر بالتالى هيبقى آمن لمرضى السكر 👌

نبات الشمر (fennel) اللى فى balsam syrup و بيكون معاه عسل و تيليو و جوافة و زعتر

💡 ملحوظة رقم ٢ : 

أغلب أدوية الكحة بتكون جرعتها 

تحت ٦ سنين : ٢.٥ مل (نص معلقة صغيرة) تلت مرات يوميا 

من ٦ ل ١٢ سنة : ٥ مل (معلقة صغيرة) تلت مرات يوميا

فوق ١٢ سنة : معلقة او معلقتين كبار تلت مرات يوميا

💡 ملحوظة رقم ٣ :

فيه أدوية ممكن تسبب كحة ناشفة كعرض جانبى أشهرها أدوية الضغط ال ACE inhibitors و دى مش بتتعالج بال antitusstives زى ما كتير من الناس فاكرة لا المفروض المريض بيرجع للدكتور عشان يغيرله الدوا 

الخلاصة 😉👇