كل ما تريد معرفته عن الباراسيتامول 😉👌

مبدأيا كده لازم نكون عارفين إن حساسية الصدر دى عبارة عن مرض مزمن (chronic) يعنى مافيش حاجة اسمها أنا هاخد العلاج ده و أخف منه خالص لا للأسف أنت طول حياتك بتفضل ماشى على أدوية 😩👌

و الحساسية دى بيكون سببها إما ضيق فى الشعب الهوائية يإما إلتهاب فيها يإما الشخص ده عنده حساسية عالية من حاجات معينة و بتعرضه ليها تلاقى صدره قفل و قعد يكح 

طبعا فيه أسباب كتيرة ممكن تخلى الشخص ده مريض بحساسية على صدره إما ممكن تكون وراثة فى العيلة و السبب هنا بيبقى جينى (genetic) يإما السبب ممكن يكون بيئى (enviromental) مثلا زى التراب ، الدخان ، البرفانات ، شعر الحيوانات و هكذا يإما ممكن يكون بسبب أدوية معينة (drug induced) أشهرهم المسكنات NSAIDs و أدوية الضغط العالى ال beta blockers يإما يكون بسبب مرض معين (disease induced) زى ارتجاع المرئ GERD مثلا يإما يكون بسبب إنك بتشرب سجاير كتير أو عندك زيادة فى الوزن و هكذا 

طبعا بنعرف مريض حساسية الصدر من كذا عرض زى مثلا إنك تلاقيه عنده ضيق تنفس و وجع عند صدره و عمال يكح و بيطلع صوت تزييق كده و هو بياخد نفسه 

يبقى احنا دلوقتى عشان نعالج مريض حساسية الصدر ده خطة العلاج هنكون محتاجين فيها إننا نديله :

• حاجة توسعله الشعب الهوائية (brochodialtors) و دول هيكونوا زى 

ال beta-2 agonists 

ال anticholinergics 

ال methylxanthines 

• حاجة تقلله الإلتهاب اللى فيها (anti-inflammatory) و دول هيكونوا زى 

ال corticosteroids 

ال antibodies 

• حاجة تمنع خروج المواد زى الهيستامين و الليوكوترايين اللى لما بتزيد فى جسمه بتسببله حساسية و دول هيكونوا زى 

ال mast cell stabilizers 

ال leukotrienes modifiers

يلا بينا نقول الحاجات المهمة على كل مجموعة منهم 

١) ال beta-2 agonists 

و دول متقسمين لنوعين : SABA & LABA

• ال SABA و دى اختصار ل short acting beta 2 agonists و عشان كده بيبقى مفعولهم سريع و يقعدوا وقت صغير فى الجسم حوالى ٦ ساعات بالتالى هنستخدمهم أكتر لمرضى حساسية الصدر الحادة (acute) اللى هى جاتلهم مرة واحدة كده و لازم ياخدولها العلاج علطول و جرعتهم فى الأغلب بتبقى من ٣ ل ٤ مرات فى اليوم 

أمثلة عليهم :

- ال salbutamol ( albuterol ) اللى فى ventolin , vental , farcolin , salbovent , octovent

فيه منهم بخاخات و فيهم منهم أقراص و فيه منهم شرب زى ventolin كده موجودة فى الصيدلية بالتلت أشكال 

- ال terbutaline اللى فى aironyl و ده فيه منه شرب و فيه منه أقراص 

• ال LABA و دى اختصار ل long acting beta 2 agonists و عشان كده بيبقى مفعولهم طويل و بيقعدوا فترة كبيرة فى الجسم حوالى ١٢ ساعة عشان كده استخدامهم بيكون أكتر لمرضى حساسية الصدر المزمنة (chronic) و جرعتهم فى الأغلب هتكون مرتين يوميا 

أمثلة عليهم :

- ال salmeterol اللى فى serevent , seretide

- ال formoterol اللى فى foradil , symbicort 

و دول كلهم بخاخات 

بس خلى بالك ✋ اوعى تستخدمها لوحدها عشان لو حصل و استخدمتها لوحدها من كتر استخدامها بتعمل حاجة اسمها down regulation of beta 2 receptors يعنى بتقلل عدد المستقبلات اللى هيأثر عليها الدوا فتحصل asthma شديدة و تموت و الحالة دى تعرف بحاجة إسمها asthma related death 😩 عشان كده هتستخدم معاها كورتيزون موضعى (inhaled corticosteroids) زى ال fluticasone و ال budesonide عشان يزود عدد المستقبلات دى و يزود حساسيتها للدوا بالتالى امنع الحكاية دى 👌

طبعا الأعراض الجانبية لل beta-2 agonists إنها بتعمل شوية رعشات (tremors) و بتعلى ضربات القلب (tachycardia) بس الكلام ده لو خدتها فى صورة أقراص أو شرب أو بخاخات بس بجرعة أعلى من اللازم و بما إنها بتعلى ضربات القلب فمينفعش اديها لمريض ضغط ماشى على beta blockers 😉👌

٢) ال corticosteroids

و الكورتيزونات زى ما قولنا بيزودوا عدد و حساسية ال beta 2 receptors عشان كده استخدمناهم مع ال LABA ده غير إنهم هيشتغلوا كمضاد للإلتهابات

و دول متقسمين لنوعين : oral & inhaled

• ال oral ( systemic ) corticosteroids

و دول لعلاج ال acute asthma لمدة قصيرة تتراوح من ٣ ل ١٠ أيام

أمثلة عليهم :

- ال prednisone اللى فى hostacortin

- ال prednisolone اللى فى hostacortin-H , solupred , disprelone , pedicort , predsol forte , xilone

- ال methyl prednisolone اللى فى solu medrol vial

و الجرعة بتكون من ٤٠ ل ٨٠ مجم مرة أو مرتين يوميا

• ال inhaled corticosteroids 

و دول بنعتبرهم الخط الأول (first line) لعلاج حساسية الصدر المزمنة (chronic)

بس من أشهر أعراضهم الجانبية إنهم بيعملوا
حاجة إسمها oropharngeal candidiasis ( thrush ) يعنى بيعملوا بقع فى البوق كده و ده بسبب إنهم بقللوا المناعة فسمحوا لنمو الفطريات فى البوق زى ال candida

كمان بيعملوا حاجة تانية إسمها hoarseness ( dysphonia ) يعنى بحة فى الصوت بسبب ضعف فى عضلات الأحبال الصوتية فتلاقى صوتك اتغير

عشان كده لازم تنصح المريض إنه يتمضمض بمية بعد كل مرة 😉👌

أمثلة عليهم :

- ال fluticasone اللى فى flixotide , seretide , flovent

- ال budesonide اللى فى pulmicort , symbicort , budecort

- ال beclomethasone اللى فى qvar

- ال mometasone اللى فى asmanex

- ال triamcinolone اللى فى azmacort

- ال ciclesonide اللى فى alvseco و ده لسه متوافق عليه قريب (recently approved) و ميزته إنه دوا غير فعال (prodrug) بينشط فى الرئة ل desciclesonide و ده الجزء الفعال منه (active form) اللى بيقوم بالشغل و بما إنه مبيشتغلش غير فى الرئة بالتالى نسبة حدوث الأعراض الجانيبية اللى بيعملوها أخواته هتبقى ضئيلة جدا

٣) ال anticholinergic drugs

و دول زى ما قولنا بيوسعوا الشعب الهوائية و بيقللوا إفراز المخاط فيها

أمثلة عليهم :

- ال ipratropium اللى فى atrovent و ممكن تلاقى معاه salbutamol زى فى combivent

و طبعا مش محتاج أقولك بما إنهم anticholinergics يبقى أعراضهم الجانبية هتكون atropine like side effects اللى هى زغللة فى العين و نشفان فى الريق و احتباس فى البول و زيادة ضغط العين و زيادة فى ضربات القلب و دول بنلخصم فى 

زغلولة (blurred vision) 

الناشفة (dryness) 

حبست (urinary retention) 

جوزها (glaucoma) 

أبوسريع (tachycardia) 😉👌

٤) ال methylxanthines

و دول بيوسعوا الشعب عن طريق إنهم بيقفلوا إنزيم اسمه phosphodiesterase بالتالى هيزودوا حاجة اسمها ال cAMP و ده اللى هيوسع الشعب لكن بردو هيروح للقلب و يزود انقباضه ده غير إنهم بيقفلوا مستقبلات اسمها adenosine فى القلب و المخ فتزيد ضربات القلب (tachycardia) و المخ يصحصح (CNS stimulation)

أمثلة عليهم زى :

- ال theophylline اللى فى quibron , minophylline SR

- ال aminophylline اللى فى minophylline-N ampoules

و ده بيبقى theophylline بس معاه ethylenediamine عشان يزود الدوبان بتاعه عشان كده بيستخدموه فى صورة حقن وريد أكتر بس بيكون less potent , short acting

بس مشكلة ال theophylline إنه ليه حاجة اسمها narrow therapeutic index يعنى أى غلطة أو زيادة فى الجرعة ممكن تؤدى إلى الوفاة 😩

٥) ال leukotrienes modifiers

احنا قولنا إن جسمنا ممكن يطلع مادة اسمها ليوكوترايين فى حالة مثلا لو حد خد مسكنات (NSAIDs) تلاقى إنزيم عندنا اسمه lipoxygenase (LOX) اشتغل و بدأ يصنع الليوكوترايين اللى بتكون أعنف من الهيستامين ١٠٠٠ مرة المهم إنها بعد ما بتتصنع بتروح على المستقبلات بتاعتها فى الجسم (leukotrienes receptors) و تبدأ تسبب أعراض الحساسية ،،، عشان كده العيلة هتكون شغلها عن طريق حاجتين يإما توقف الإنزيم اللى بيصنعها و دول هما ال lipoxygenase inhibitors (LOXIs)يإما تمنعها إنها تروح تمسك فى مستقبلاتها و دول هما ال leukotriene receptors antagonists (LTRAs) و فى الحالتين أنا كده بمنع الحساسية

• ال LTRAs و دول اختصار ل leukotriene receptor antagonists و دول بينتهوا بمقطع lukast___ زى :

- ال motelukast اللى فى singulair , asmakast , montekal , montel

جرعته بتكون مرة بليل يوميا والتركيز على حسب السن
من سنة ل ٦ سنين هياخدوا ٤ مجم
من ٦ سنين ل ١٥ سنة هياخدوا ٥ مجم
فوق ١٥ سنة هياخدوا ١٠ مجم

- ال zafirlukast اللى فى monokast , alukast , ventair

جرعته بتكون ١٠ أو ٢٠ مجم مرتين يوميا قبل الأكل بساعة أو بعده بساعتين لأن الأكل بيقلل إمتصاصه 

بس مشكلته إنه بيعمل مشاكل كبيرة فى الكبد (hepatotoxicity) 😩

و كمان بيوقف عمل إنزيمات الكبد (liver microsomal enzyme inhibitor) بالتالى هيكون ليه تأثير على بعض الأدوية drug drug interaction (DDI) يعنى لو فرضا كنت بتاخد theophylline و خدته معاه هتلاقى ال theophylline نسبته زادت فى الدم و حصل toxicity و اتكلت على الله بما إنه ليه narrow therapeutic index زى ما لسه قايلين  😩

عشان كده يفضل إستخدام ال motelukast عشان مش بيتأثر بالأكل ولا بيعمل hepatotoxicity ولا بيعمل DDI

• ال lipoxygenase enzyme inhibitors زى :

- ال zileuton اللى فى zyflo

ده بردو من مشاكله إنه بيعمل hepatotoxicity و إنه liver microsomal enzyme inhibitor بالتالى بيعمل DDI زيه زى ال zafirlukast 😩

٦) ال monoclonal antibody :

و ده بيكون عبارة عن recombinant anti-IgE بالتالى بيمنع ال immunoglobulin E إنه يمسك فى ال receptors بتاعة ال mast cells و ال basophils بالتالى يمنع خروج ال allergic mediators عشان كده بنستخدمه فى علاج ال allergic asthma

أمثلة عليهم :

- ال omalizumab اللى فى xolair vial

٧) ال mast cell stabilizers

و دول بيمنعوا خروج ال chemical mediators زى الهيستامين من ال mast cells و دول بيستخدموا كوقاية (prophylactic) مش علاج 

أمثلة عليهم :

- ال cromolyn sodium اللى فى intal inhaler

- ال nedocromil sodium اللى فى tilade inhaler 

بس مشكلتهم إنهم بيقعدوا فترة صغيرة فى الجسم بالتالى جرعتهم بتكون ٣ أو ٤ مرات يوميا

الخلاصة 😉👇