كل ما تريد معرفته عن الباراسيتامول 😉👌

ايه هو تحليل ال D-dimer ؟!

ده تحليل بنكشف بيه عن وجود جلطة دموية فى الجسم

طيب ايه هو ال D-dimer ده أصلا 🤔 ؟!

مبدأيا كده الحكاية بكل إختصار إن عشان الجلطة تتكون بيحصل إن فيه بروتين فى الدم إسمه prothrombin بيتحول ل thrombin بعد كده يروح ال thrombin ده يحول بروتين تانى فى الدم إسمه fibrinogen ل fibrin يجى ال fibrin ده يمسك مع بعضه من خلال عامل تجلط إسمه XIII و يفضلوا يربطوا فى بعض و يمسكوا معاهم الصفايح الدموية لحد ما تتكون عندى الجلطة ،، طيب و بعدين يعنى فين ال D-dimer فى الموضوع ده ! 😂 ،، تعالى وأنا أقولك .. الجسم كرد فعل منه لما يلاقى الجلطة اتكونت بيبدأ يحاول إنه يكسرها من خلال إنه بيحفز مادة فى الدم إسمها plasminogen و يحولها ل plasmin و يبدأ ال plasmin ده إنه يفتت الجلطة فلما الجلطة تبدأ تتكسر بتدينا مواد زى ال D-dimer ودى بتكون عبارة عن جزئين من ال fibrin ممسوكين مع بعض من خلال ال XIII عشان كده إتسمى dimer يعنى ثنائى 😉 و كمان تلاقى مواد تانية اتكونت زى ال fibrin degradation products (FDP) و دى بتبقى عبارة عن حتت من ال fibrin لوحدها ،، عشان كده لو عملنا التحليل و لقينا نسبة ال D-dimer عالية عن المعدل الطبيعى ده هيقولنا إن فيه جلطة فى الجسم و لازم تتعالج عشان جسمك لوحده مش قادر يدوبها و ساعتها بنحتاج إما أدوية مذيبات التجلط (anti-thrombotics) إما تدخل جراحى يفتتها و يدوبها علطول

من أهم مشاكل التحليل ده إنه مش بيقولك فين مكان الجلطة اللى اتكونت فساعتها أنت بتشوف ايه أعراض المريض و فين المكان اللى وجعه و على أساسها بتقدر تحدد


طبعا الجلطة دى ممكن تتكون فى أماكن كتير فى الجسم زى :
» فى الأوردة العميقة خاصة اللى فى أسفل الرجل و ساعتها بنسميها deep vein thrombosis (DVT) و ساعتها بتلاقى المريض بيشتكيلك من ألم شديد و تورم و إحمرار فى رجله من تحت

» فى الدماغ و ساعتها بنسميها stroke أو ما تعرف بالسكتة الدماغية و هنا بتلاقى الجلطة بتمنع وصول الدم للدماغ و المريض لو متلحقش بسرعة بيموت للأسف 😩

» فى الأوعية الدموية و تنتشر لأماكن تانية فى الجسم زى القلب و غيره و ساعتها بنسميها disseminated intravascular coagulation (DIC) و ساعتها بتلاقيها راحت لأعضاء كتير فى الجسم و عمالة تبوظ فيها

» فى الرئة و ساعتها بنسميها pulmonary embolism (PE) و دى فى الأغلب بتكون اتكونت بسبب النوع اللى قبلها إن الجلطة كانت فى مكان تانى فى الجسم و فضلت تتحرك لحد ما وصلت للرئة و ساعتها بتلاقى المريض مش قادر ياخد نفسه و نسبة الأكسجين فى جسمه قليلة خالص و عمال يكح و عنده ألم فى صدره و ضربات قلبه سريعة و ساعتها طبعا بيتحول على المستشفى علطول و هما هناك بيدولوا أوكسجين و بيعملولوا أشعة مقطعية على الصدر CT scan عشان يتأكدوا و يبدأوا العلاج

طيب تفتكر بقى مريض الكورونا أنهى نوع جلطة ممكن يتكون عنده ؟!

طبعا إلى الآن ممكن يجيله أى نوع من اللى فاتوا دول و لكن الأشهر حدوثه إنه ممكن يعمل جلطة على الرئة (Pulmonary Embolism) أو ممكن يعمل جلطة فى المخ (Stroke) بالتالى لما بنيجى نعمله تحليل ال D-dimer بنلاقى نسبته عالية و عشان كده من البروتوكول العلاجى ليها إننا بنلاقى أدوية مذيبة للتجلط

طبعا النسبة الطبيعية فى الجسم إن يكون ال D-dimer تحت ال 500ng/ml اللى هى بتساوى 0.5micro/ml و لو زادت عن النسبة دى هنا بنعرف إن فيه جلطة الجسم مش قادر يتعامل معاها لوحده ولازملها علاج أو تدخل جراحى زى ما قولنا 👌